Choć branża inwestycji impaktowych rośnie i ewoluuje na świecie praktyki inwestowania impaktowego są wciąż mało znane w Polsce.
Według dealroom.co łączna wartość impaktowych firm technologicznych w 2022 wynosiła ponad 2 biliony dolarów. Wartość całego rynku nieznacznie spadła w 2022, ale cały ekosystem wzrósł o 64% od 2020 roku.
Inwestowanie w startupy impaktowe w Polsce jest dopiero na początkowym etapie rozwoju, co wynika również z naszych rozmów z inwestorami i przedsiębiorcami impaktowymi (pisaliśmy o tym tutaj).
Widoczne jest jednak poruszenie na naszym rynku o czym świadczą wymienione niżej przykłady inicjatyw podejmujących działania edukacyjne i promocyjne związane z inwestycjami impaktowymi w Polsce.
- Koźmiński Business Hub – Raport Startupów Pozytywnego Wpływu.
- Impactangels.pl – klub aniołów biznesu inwestorów zainteresowanych wsparciem projektów impaktowych.
- Konkurs i program akceleracji młodych innowatorów i startupów pozytywnego wpływu “Huawei Startup Challenge”, które angażują technologię na rzecz rozwiązywania ważnych wyzwań globalnych i środowiskowych.
- inwestujwimpakt.pl kurs Ashoka na temat inwestowania impaktowego.
Doczekaliśmy się też pierwszego w Polsce funduszu impaktowego opartego na idei impact investingu. Tutaj znajdziesz listę 50 największych funduszy impaktowych w Europie.
Jednym z celów projektu Dla Impaktu również jest przybliżenie modelu inwestycji impaktowych z punktu widzenia teorii i praktyk instytucji, które zajmują się tą tematyką od wielu lat (jak m.in. GIIN, IMP). Podejmujemy próbę wyjaśnienia i przetłumaczenia najważniejszych pojęć związanych z inwestowaniem impaktowym.
Impact investing – krótka historia
Praktyka inwestowania impaktowego posiada bogatą historię sięgającą XVIII w. o czym można przeczytać tutaj. We współczesnej wersji termin ten został ukuty na konferencji zorganizowanej przez Fundację Rockefellera w 2007 roku.
Koncepcja inwestycji impaktowych stała się przełomową ideą dla głównego nurtu branży inwestycyjnej szczególnie od czasu Porozumienia Paryskiego z 2015 i przyjęcia Agendy 2030 przez ONZ w tym samym roku. Inwestycje impaktowe stały się nowym paradygmatem różniącym się od inwestycji środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego (ESG), które koncentrują się na zmniejszaniu ryzyka przedsiębiorstw i inwestorów lub ocenie niefinansowych wyników przedsiębiorstw. Zamiast tego, inwestowanie impaktowe koncentruje się na modelach biznesowych oraz produktach i usługach wytwarzanych przez te firmy.
Co to są inwestycje impaktowe?
Zgodnie z definicją Global Impact Investing Network (GIIN), inwestycje impaktowe „są inwestycjami dokonywanymi w firmy, organizacje i fundusze z intencją wygenerowania mierzalnego wpływu społecznego i/lub środowiskowego wraz ze zwrotem finansowym” (GIIN, 2009).
Logika inwestowania impaktowego obejmuje oczekiwanie, że oprócz zwrotu społecznego lub środowiskowego inwestor otrzymuje zwrot zainwestowanego kapitału, który może być wyższy lub niższy od poziomów rynkowych. W tym sensie inwestycje impaktowe dają możliwość jednoczesnego osiągania celów społecznych lub środowiskowych przy jednoczesnym osiąganiu zwrotów finansowych. Zwroty z inwestycji mogą być wielokrotnie ponownie wykorzystywane, aby zwiększyć wpływ społeczny przy realizacji kolejnych przedsięwzięć.
Warto przy okazji zwrócić uwagę na częste mylenie pojęć jakimi są odpowiedzialne inwestycje (SRI), inwestycje ESG i podejście impaktowe. Poniższy schemat wprowadza rozróżnienie między możliwymi opcjami inwestycyjnymi w firmy znajdujące się w różnych miejscach spektrum impaktu.
Ekonomia impaktu |
Opracowanie własne na podstawie raportu The Rise of Impact.
Tradycyjne inwestycje (profit only) leżą po lewej stronie spektrum różnych strategii inwestycyjnych, a tradycyjna filantropia (impact only) po prawej. W ciągu ostatnich kilku dekad inwestorzy motywowani wpływem społecznym zaczęli przesuwać się w prawo, włączając czynniki wpływu społecznego do swoich decyzji inwestycyjnych.
Odpowiedzialne inwestowanie ma na celu unikanie szkód i ograniczanie ryzyka poprzez uwzględnienie czynników środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego – ESG (Avoid harm).
Zrównoważone inwestowanie obejmuje wykorzystanie czynników ESG do poszukiwania możliwości tworzenia wartości, które przynoszą korzyści wszystkim zainteresowanym stronom (Benefit all stakeholders).
Inwestycje impaktowe idą o krok dalej, ponieważ celowo starają się przyczynić do rozwiązania problemów społecznych i/lub środowiskowych (Contribute to solutions).
Cele finansowe w tym spektrum wahają się od normalnych zwrotów “rynkowych” do potencjalnie akceptujących niższe zwroty finansowe w zamian za większy wpływ (większa skala, głębokość i trwałość impaktu).
Już wkrótce ukaże się druga część wpisu o inwestycjach impaktowych, w którym opiszemy kluczowe cechy oraz plusy i minusy inwestowania impaktowego.
Źródła, z których korzystaliśmy:
What You Need to Know about Impact Investing | The GIIN
A History of Impact Investing (investopedia.com)
Impact Investing: Wprowadzenie – Rockefeller Philanthropy Advisors (rockpa.org)
What Is Impact Investment? (bvca.co.uk)
Impact Investing Handbook – Rockefeller Philanthropy Advisors (rockpa.org)
Creating Impact—The Promise of Impact Investing (ifc.org)
The Rockefeller Foundation: Innovation in Social Finance | Stanford Graduate School of Business
The State of Impact Startups & VCs in 2022 | Dealroom.co
Pomiar impaktu oczami założycieli startupów i inwestorów / Część 1 – Dla Impaktu
About the Impact Management Platform
NAB-The-Rise-of-Impact-report-October-2017.pdf (impactinvest.org.uk)